Dokunmatik Erkan Nedir?
Dokunmatik ekranlar, kullanıcı girişine ve ekran üzerinde işlem yapmaya izin veren sıvı kristal paneller üzerine yerleştirilmiş elektronik devrelerden oluşur. Dokunmatik ekranlar basma, veya kaydırma gibi bir çok dokunma tipini destekleyen işletim sistemini sezgisel olarak ve doğrudan kontrol etmeyi mümkün kılan kullanıcı dostu ekran tipleridir.
Dokunmatik Ekranlar Nerelerde Kullanılır?
Dokunmatik ekranlar akıllı telefon ve mobil cihazlar, bilgisayar monitörleri, bankalar, ATM’ler, endüstriyel alanlar, interaktif uygulama gerektiren perakende sektörü ve daha bir çok alanda kullanılır. Ancak bunun ötesinde daha bir çok alanda da dokunmatik ekranlarla karşılaşırız, tablet bilgisayarlar, taşınabilir oyun konsolları, araba navigasyon sistemleri multimedya istasyonları, bilgi panoları, restoran sipariş sistemleri ve daha sayısız alanda dokunmatik ekranlarla gittikçe daha fazla etkileşim halindeyiz. Endüstri ve perakende sektöründe uzun yıllardır karşımıa çıkan dokunmatik ekranlar sadece son birkaç yılda, günlük hayatımızda daha çok yaygınlaştı.
Farklı Dokunmatik Ekran Çeşitleri ve Tipleri
Dokunmatik ekranlar bir çok tipte ve farklı teknolojilerde üretilir bunlardan en yaygın kullanılanlar aşağıdadır.
Infrared (IR) Tuouch Technology
IR (Kızılötesi) tipi dokunmatik teknolojisi, ekran yüzeyine ek bir bir donanım gerekmeksizin sadece cam yüzey sağlanarak, ekran kenarlarına yerleştirilen çerçeve içinde bulunurlar. Kızılötesi dokunmatikler, ekran boyunca görünmez bir ışık ızgarası oluşturmak için IR yayıcıları ve alıcılarını kullanır. Bu, mümkün olan en iyi görüntü kalitesini sağlar. Bir nesne görünmez kızılötesi ışığı kesintiye uğrattığında, sensörler temas noktasını bulabilir. X ve Y koordinatları daha sonra kontrol cihazına gönderilir ve komut gerçekleşmiş olur.
IR tipi dokunmatik teknolojileri bir çerçeve olarak ekranı çevrelediği için ekran camından başka ek bir donanıma ihtiyaç duymaz bu sayede daha net bir görüntü deneyimi sağlar. Ekranda toz, kir vb. maddeler bulunursa çalışması zorlaşır. Çok yüksek ortam ışığına duyarlıdır bu gibi durumlarda dokunma sırasında atlamalar yapabilir. Kızılötesi aygıtlarla donatılmış ekran çerçevesine sıvı teması olduğunda dokunma deneyimi zorlaşır ve amanla arıza yapabilir. Bu yüzden daha az zorlu koşullarda ve iç mekanlarda bu dokunmatik tipi tercih edilmelidir.
Resistive Touch Technology
Resistive dokunmatik ekranlar, küçük bir hava boşluğu ile ayrılmış, elektriksel olarak iletken iki ince metal film tabakasından oluşur. Dokunmatik ekranın yüzeyine basınç uygulandığında, iki tabaka birbirine temas eder ve devre tamamlanır. Resistive dokunmatik ekranların avantajları, üretilmelerinin nispeten ucuz olması ve kullanımlarının düşük maliyetli olmasıdır. Ayrıca teknoloji olarak karmaşık olmayan algoritmalar kullanırlar. Resistive dokunmatik ekranların dezavantajları, daha büyük ekranlarla kullanıldığında giriş hassasiyetinin olmaması ve genel ekran netliğinin kaybolmaya başlamasıdır.
Capacitive Touch Technology (Projective Capacitive Touch
Kapasitif (Capacitive) dokunmatik ekranlar, şeffaf bir iletken film ile kaplanmıştır. Parmak ucu ekranla temas ettiğinde, insan vücudunun iletkenliğini bir araç olarak kullanır. Elektrostatik kapasitif dokunmatik ekranlar, Apple iPad’ler ve iPhone’lar gibi çok sayıda akıllı telefonda kullanılmaktadır. Kapasitif tip dokunmatik ekranların aksine, elektrostatik kapasitif dokunmatik ekranlar son derece duyarlıdır ancak tırnağın dokunuşuna tepki veremez. Kapasitif dokunmatik ekranların dezavantajları, yalnızca iletken bir malzemeye tepki vermeleri ve ıslandıklarında doğru şekilde çalışmamalarıdır.
Surface Acoustic Wave Touch Technology
Surface Acoustic Wave Touch Technology kısaca SAW olarak adlandırılır. SAW dokunmatikler noktaların konumunu belirlemek için ultrasonik ses dalgalarını izleyerek çalışır. SAW ekranlar, tek bir cam bölmesi, bir verici ve iki piezoelektrik alıcı ile yapılır. Verici, ekran üzerinde hareket eden, yansıtan ve ardından alıcı piezoelektrik alıcılar tarafından okunan ultrasonik dalgalar üretir.
Camın yüzeyine dokunulduğunda bazı akustik dalgalar emilir, ancak bazıları geri döner ve piezoelektrik alıcılar tarafından algılanır. SAW dokunmatiklerde cam kullandığından, yüksek geçirgenliğe ve uzun kullanım ömrüne sahiptirler. SAW dokunmatikler genellikle tıp alanında, kumarhanelerde, eğlence tesislerinde, kamu tesislerinde ve finans kurumlarında kullanılır.
Optical Touchscreen Technology
Optical Touch ekranlar, yüzeyi sürekli taramak için kızılötesi görüntü sensörleriyle birlikte kızılötesi yayıcılar kullanır. Bir nesne, dokunmatik ekranla temas ettiğinde sensörler tarafından alınan bazı kızılötesi ışığı engeller. Temasın konumu daha sonra hem sensörlerden hem de matematiksel üçgenlemeden gelen bilgiler kullanılarak hesaplanır. SAW teknolojisinde olduğu gibi, optik dokunmatik ekranlar da yüksek geçirgenliğe sahiptir ve kızılötesi sensörler kullandıkları için hem iletken hem de iletken olmayan malzemelerle temasta çalışabilir. Optik dokunmatik ekranlar, algoritmalar tarafından hesaplanan çoklu dokunma olaylarını ve hareketleri destekler. Optik dokunmatik ekranların boyutunun ölçeklenmesi kolaydır, bu nedenle TV kanalları, stüdyolar ve diğer büyük ölçekli ekranlarda daha çok kullanılır.
